Rondo |
Cov ntsiab lus suab paj nruag

Rondo |

Pawg phau ntawv txhais lus
cov ntsiab lus thiab cov ntsiab lus

ital. rondo, Fabkis rondeau, los ntawm rond - lub voj voog

Ib qho ntawm cov ntaub ntawv suab paj nruag tshaj plaws uas tau dhau los ntawm kev txhim kho keeb kwm ntev. Nws yog raws li lub hauv paus ntsiab lus ntawm alternating lub ntsiab, unchanging lub ntsiab - lub refrain thiab tas li hloov tshiab lub sijhawm. Lo lus "refrain" yog sib npaug rau lub sij hawm chorus. Ib zaj nkauj ntawm hom chorus-chorus, nyob rau hauv cov ntawv nyeem uas ib txwm hloov tshiab chorus yog muab piv nrog ib tug ruaj khov chorus, yog ib qho ntawm qhov chaw ntawm daim ntawv R. Cov txheej txheem dav dav no yog siv sib txawv hauv txhua lub sijhawm.

Nyob rau hauv lub qub, teej tug mus rau lub preclassic. Nyob rau hauv lub era ntawm R. cov qauv, ntu, raws li txoj cai, tsis sawv cev rau cov ncauj lus tshiab, tab sis yog raws li suab paj nruag. refrain khoom. Yog li ntawd, R. ces yog ib qho tsaus ntuj. Hauv decomp. styles thiab lub teb chaws kab lis kev cai muaj lawv tus kheej cov qauv ntawm kev sib piv thiab interconnection otd. qhov chaw R.

Franz. harpsichordists (F. Couperin, J.-F. Rameau, thiab lwm tus) tau sau cov ntawv me me hauv daim ntawv R. nrog rau cov npe programmes (The Cuckoo los ntawm Daquin, The Reapers los ntawm Couperin). Lub ntsiab lus ntawm kev txwv tsis pub, tau hais thaum pib, tau tsim tawm hauv lawv ntxiv hauv tib qhov tseem ceeb thiab tsis muaj kev hloov pauv. Cov ntu uas suab nrov ntawm nws qhov kev ua yeeb yam hu ua "verses". Lawv tus lej txawv heev - los ntawm ob ("Grape Pickers" los ntawm Couperin) rau cuaj ("Passacaglia" los ntawm tib tus sau). Hauv daim ntawv, qhov kev txwv tsis pub yog lub sijhawm square ntawm cov qauv rov ua dua (qee zaum rov ua nws tag nrho tom qab thawj qhov kev ua tau zoo). Cov khub niam txiv tau hais nyob rau hauv cov yuam sij ntawm thawj qib ntawm kev sib raug zoo (tom kawg qee zaum hauv tus yuam sij tseem ceeb) thiab muaj tus cwj pwm hauv nruab nrab. Qee lub sij hawm lawv kuj tseem qhia txog cov ntsiab lus tsis pub lwm tus paub ("Lub Cuckoo" los ntawm Daken). Qee zaum, cov motifs tshiab tau tshwm sim hauv kev sib txuas, uas, txawm li cas los xij, tsis tsim cov neeg ywj pheej. cov ("Ntxhais" Couperin). Qhov loj ntawm couplets yuav tsis ruaj khov. Feem ntau, nws maj mam nce, uas tau ua ke nrog kev txhim kho ntawm ib qho ntawm cov kab lus. txhais tau hais tias, feem ntau yog suab paj nruag. Yog li, lub inviolability, stability, stability ntawm lub suab paj nruag hais nyob rau hauv lub refrain tau teem tawm los ntawm kev mus, instability ntawm couplets.

Ze rau qhov kev txhais ntawm daim ntawv no yog ob peb. rondo JS Bach (piv txwv li, hauv 2nd suite rau orchestra).

Hauv qee qhov qauv R. ital. composers, piv txwv li. G. Sammartini, qhov refrain tau ua nyob rau hauv cov yuam sij sib txawv. Lub rondos ntawm FE Bach txuas nrog tib hom. Cov tsos ntawm cov tonalities nyob deb, thiab qee zaum txawm tias cov ntsiab lus tshiab, qee zaum ua ke hauv lawv nrog cov tsos ntawm cov duab sib txawv txawm tias thaum lub sij hawm kev loj hlob ntawm lub ntsiab. Cov ntsiab lus; ua tsaug rau qhov no, R. tau dhau mus dhau qhov kev cai qub qub ntawm daim ntawv no.

Nyob rau hauv tej hauj lwm ntawm Viennese classics (J. Haydn, WA Mozart, L. Beethoven), R., zoo li lwm yam ntaub ntawv raws li homophonic harmonic. kev xav suab paj nruag, tau txais qhov tseeb tshaj plaws, nruj me ntsis txwv tus cwj pwm. R. lawv muaj ib tug raug daim ntawv ntawm qhov kawg ntawm lub sonata-symphony. lub voj voog thiab sab nraud ntawm nws li kev ywj pheej. daim ntawv yog ntau rarer (WA ​​Mozart, Rondo a-moll rau piano, K.-V. 511). Tus cwj pwm dav dav ntawm R. lub suab paj nruag tau txiav txim siab los ntawm cov kev cai ntawm lub voj voog, qhov kawg ntawm qhov uas tau sau nyob rau hauv lub sijhawm zoo nyob rau hauv lub sijhawm ntawd thiab tau txuam nrog cov suab paj nruag ntawm Nar. nkauj thiab seev cev. Qhov no cuam tshuam rau thematic R. Viennese classics thiab tib lub sijhawm. txhais cov ntsiab lus tseem ceeb ntawm kev tsim kho tshiab - thematic. qhov sib piv ntawm qhov tsis kam lees thiab ntu ntu, tus lej uas dhau los ua tsawg (ob, tsis tshua muaj peb). Qhov kev txo qis ntawm cov dej hauv cov dej yog them los ntawm kev nce hauv lawv qhov ntev thiab ntau dua qhov chaw sab hauv. kev loj hlob. Rau qhov tsis kam lees, daim ntawv yooj yim 2- lossis 3-ib feem ua tau zoo. Thaum rov ua dua, qhov kev txwv tsis pub ua rau tib tus yuam sij, tab sis feem ntau muaj kev hloov pauv; nyob rau tib lub sijhawm, nws daim ntawv tseem tuaj yeem raug txo mus rau ib lub sijhawm.

Cov qauv tshiab kuj tau tsim nyob rau hauv kev tsim kho thiab tso cov ntu ntu. Lub degree ntawm contrasting ntu mus rau refrain nce. Thawj ntu, gravitating ntawm cov tonality tseem ceeb, yog nyob ze rau nruab nrab ntawm daim ntawv yooj yim nyob rau hauv cov nqe lus ntawm qhov sib txawv, txawm hais tias nyob rau hauv ntau zaus nws yog sau nyob rau hauv ib tug meej daim ntawv - lub sij hawm, yooj yim 2- los yog 3-feem. Qhov thib ob rov, gravitating ntawm lub eponymous los yog subdominant tonality, yog nyob ze rau qhov sib piv rau ib tug trio ntawm ib tug complex 3-ntu daim ntawv nrog nws cov ntshiab compositional qauv. Nyob nruab nrab ntawm lub refrain thiab lub sijhawm, raws li txoj cai, muaj kev sib txuas kev tsim kho, lub hom phiaj yog los xyuas kom meej qhov txuas ntxiv ntawm muses. kev loj hlob. Tsuas yog nyob rau hauv nek-ry lub sijhawm hloov pauv ntawm lub sheaf tuaj yeem tsis tuaj - feem ntau ua ntej thib ob. Qhov no qhia txog lub zog ntawm qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv thiab sib haum rau kev sib xyaw ua ke, raws li cov khoom siv sib txawv tshiab tau qhia ncaj qha. kev sib piv, thiab rov qab mus rau cov khoom siv thawj zaug yog nqa tawm nyob rau hauv tus txheej txheem ntawm kev hloov pauv. Yog li ntawd, kev sib txuas ntawm qhov rov thiab qhov tsis lees paub yuav luag yuav tsum tau ua.

Hauv kev sib txuas kev tsim kho, raws li txoj cai, thematic yog siv. refrain los yog rov cov ntaub ntawv. Hauv ntau qhov xwm txheej, tshwj xeeb tshaj yog ua ntej rov qab los ntawm kev tsis lees paub, qhov txuas xaus nrog qhov tseem ceeb tshaj plaws, tsim kom muaj kev xav ntawm kev cia siab hnyav. Vim qhov no, cov tsos ntawm ib tug refrain yog perceived raws li ib tug tsim nyog, uas contributes rau lub plasticity thiab organicity ntawm daim ntawv raws li ib tug tag nrho, nws ncig ncig. Cov r. feem ntau yog crowned nrog ib tug txuas ntxiv coda. Nws qhov tseem ceeb yog vim ob qho laj thawj. Qhov thib ib yog cuam tshuam nrog R. tus kheej txoj kev loj hlob - ob qho kev sib piv sib piv yuav tsum muaj kev nthuav dav. Yog li ntawd, nyob rau hauv seem kawg, nws yog ua tau, raws li nws yog, txav los ntawm inertia, uas boils mus rau alternation ntawm ib tug code refrain thiab ib tug code rov. Ib qho ntawm cov cim qhia ntawm txoj cai yog nyob rau hauv R. - lub thiaj li hu. "hais farewell rolls" - intonation dialogues ntawm ob lub npe nrov heev. Qhov thib ob yog vim li cas R. yog qhov kawg ntawm lub voj voog, thiab R.'s coda ua tiav txoj kev loj hlob ntawm tag nrho lub voj voog.

R. ntawm lub sijhawm tom qab Beethoven yog tus yam ntxwv tshiab. Tseem siv los ua ib daim ntawv ntawm qhov kawg ntawm lub voj voog sonata, R. feem ntau siv los ua ib daim ntawv ywj pheej. ua si. Hauv kev ua haujlwm ntawm R. Schumann, qhov txawv tshwj xeeb ntawm ntau qhov tsaus nti R. tshwm sim ("kaleidoscopic R." - raws li GL Catuar), uas lub luag haujlwm ntawm ligaments raug txo qis - lawv yuav tsis tuaj tag nrho. Nyob rau hauv cov ntaub ntawv no (piv txwv li, nyob rau hauv lub thib 1 ib feem ntawm lub Vienna Carnival), daim ntawv ntawm kev ua si mus txog lub suite ntawm miniatures hlub los ntawm Schumann, tuav ua ke los ntawm kev ua tau zoo ntawm cov thawj ntawm lawv. Schumann thiab lwm tus tswv ntawm lub xyoo pua 19th. R. txoj kev npaj sau thiab tonal ua dawb. Qhov kev txwv tsis pub tuaj yeem ua tau tsis nyob hauv qhov tseem ceeb; ib qho ntawm nws qhov kev ua yeeb yam tshwm sim raug tso tawm, qhov twg ob ntu tam sim ua raws ib leeg; tus naj npawb ntawm ntu tsis txwv; tuaj yeem muaj ntau ntawm lawv.

R. daim ntawv kuj nkag mus rau wok. Ib hom ntawv nyeem - opera aria (Farlaf's rondo los ntawm opera "Ruslan thiab Lyudmila"), romance ("Tus Ntxhais Nkauj Ntsuab" los ntawm Borodin). Feem ntau tag nrho cov opera scenes kuj sawv cev rau ib tug rondo-zoo li tus muaj pes tsawg leeg (thaum pib ntawm lub 4th scene ntawm lub opera Sadko los ntawm Rimsky-Korsakov). Nyob rau hauv lub xyoo pua 20th ib tug rondo-zoo li tus qauv kuj pom nyob rau hauv otd. ntu ntawm cov suab paj nruag ballet (piv txwv li, hauv 4th scene ntawm Stravinsky's Petrushka).

Lub hauv paus ntsiab lus ntawm R. tuaj yeem tau txais ib qho kev ywj pheej thiab hloov tau yooj yim dua rau ntau txoj hauv kev. rondo-zoo li tus. Ntawm lawv yog ob daim ntawv 3 ntu. Nws yog ib txoj kev loj hlob nyob rau hauv dav ntawm ib tug yooj yim 3-ntu daim ntawv nrog ib tug txhim kho los yog thematically contrasting nruab nrab. Nws lub ntsiab lus yog nyob rau hauv qhov tseeb hais tias tom qab ua tiav ntawm rerise, muaj lwm - qhov thib ob - nruab nrab thiab tom qab ntawd qhov thib ob rerise. Cov khoom ntawm qhov thib ob nruab nrab yog ib qho los yog lwm qhov txawv ntawm thawj, uas yog ua nyob rau hauv ib qho tseem ceeb sib txawv, los yog nrog rau lwm yam tsiaj. hloov. Hauv kev txhim kho nruab nrab, hauv nws qhov kev siv thib ob, cov kev xav tshiab-thematic tuaj yeem tshwm sim. kev kawm. Nrog rau qhov sib txawv, cov tsiaj tuaj yeem ua tau. thematic transformation (F. Chopin, Nocturne Des-dur, op. 27 No 2). Daim ntawv raws li tag nrho tuaj yeem raug rau ib qho kawg-rau-kawg variational-dynamizing txoj cai ntawm txoj kev loj hlob, vim hais tias ob qho tib si reprises ntawm lub ntsiab. cov ntsiab lus tseem raug hloov pauv loj. Ib qho kev qhia zoo sib xws ntawm qhov nruab nrab thib peb thiab qhov thib peb reprise tsim ib daim ntawv triple 3-ntu. Cov ntaub ntawv rondo-zoo li no tau siv dav los ntawm F. Liszt hauv nws fi. plays (ib qho piv txwv ntawm ob 3-ntu yog Petrarch's Sonnet No. 123, triple yog Campanella). Cov ntaub ntawv nrog ib tug refrain kuj yog cov ntaub ntawv rondo-puab. Nyob rau hauv sib piv rau cov cai r., cov refrain thiab nws repetitions ua nyob rau hauv txawm seem nyob rau hauv lawv, nyob rau hauv kev twb kev txuas nrog uas lawv hu ua "txawm rondos". Lawv lub tswv yim yog ab nrog b thiab b, qhov twg b yog ib qho kev txwv. Qhov no yog li cas ib qho yooj yim 3-ib daim ntawv nrog ib tug chorus yog tsim (F. Chopin, Xya Waltz), ib tug complex 3-ntu daim ntawv nrog ib tug chorus (WA ​​Mozart, Rondo alla turca los ntawm sonata rau piano A-dur, K -V. 331). Hom kev hu nkauj no tuaj yeem tshwm sim hauv lwm daim ntawv.

References: Catuar G., Musical form, part 2, M., 1936, p. 49; Sposobin I., Musical form, M.-L., 1947, 1972, p. 178–88; Skrebkov S., Analysis of music works, M., 1958, p. 124–40; Mazel L., Structure of music works, M., 1960, p. 229; Golovinsky G., Rondo, M., 1961, 1963; Musical Form, ed. Yu. Tyulina, M., 1965, p. 212–22; Bobrovsky V., Nyob ntawm qhov sib txawv ntawm cov haujlwm ntawm cov suab paj nruag, M., 1970, p. 90-93 : kuv. Saib kuj lit. ntawm Art. Suab paj nruag daim ntawv.

VP Bobrovsky

Sau ntawv cia Ncua