Géza Anda |
pianists

Géza Anda |

Neeb Anda

Hnub yug
19.11.1921
Hnub tuag
14.06.1976
Txoj hauj lwm
pianist
Lub teb chaws
Hungary
Géza Anda |

Ua ntej Geza Anda coj txoj haujlwm muaj zog hauv lub ntiaj teb pianistic niaj hnub no, nws tau dhau los ntawm txoj kev nyuaj, tsis sib haum xeeb ntawm txoj kev loj hlob. Ob qho tib si cov duab muaj tswv yim ntawm tus kws kos duab thiab tag nrho cov txheej txheem ntawm kev tsim kos duab zoo li yog qhov qhia tau zoo rau tag nrho tiam neeg ntawm kev ua yeeb yam, zoo li yog tsom rau ob qho tib si nws qhov tsis txaus ntseeg thiab nws cov yam ntxwv tsis muaj zog.

Anda loj hlob hauv ib tsev neeg ntawm cov kws ntaus suab paj nruag, thaum muaj hnub nyoog 13 xyoos nws nkag mus rau Liszt Academy ntawm Suab paj nruag hauv Budapest, qhov chaw ntawm nws cov xib fwb yog tus hwm E. Donany. Nws ua ke nws txoj kev kawm nrog kev ua haujlwm zoo heev: nws tau muab cov lus qhia piano, khwv tau nws txoj sia los ntawm kev ua yeeb yam hauv ntau yam orchestras, txawm nyob hauv khw noj mov thiab chaw ua las voos. Rau xyoo ntawm kev kawm coj Anda tsis yog tsuas yog daim diploma, tab sis kuj Listov nqi zog, uas muab nws txoj cai los ua nws debut nyob rau hauv Budapest. Nws ua si, nrog rau ib tug orchestra ua los ntawm nto moo V. Mengelberg, lub thib ob Concerto ntawm Brahms. Qhov kev vam meej tau zoo heev uas ib pab pawg kws ntaus suab paj nruag coj los ntawm 3. Kodai tau txais cov nyiaj pabcuam rau cov kws txawj ntse, uas tau tso cai rau nws mus kawm txuas ntxiv hauv Berlin. Thiab ntawm no nws muaj hmoo: kev ua yeeb yam ntawm Franck's Symphonic Variations nrog lub npe nrov Philharmonics coj los ntawm Mengelberg tau txais txiaj ntsig zoo los ntawm cov neeg thuam thiab cov neeg thuam. Txawm li cas los xij, qhov kev tsim txom ntawm lub nroog fascist tsis yog qhov kev nyiam ntawm tus kws kos duab, thiab tau txais daim ntawv pov thawj kho mob tsis raug, nws tau tawm mus rau Switzerland (supposedly rau kev kho mob). Ntawm no Anda ua tiav nws txoj kev kawm raws li kev qhia ntawm Edwin Fischer thiab tau nyob, tom qab ntawd, xyoo 1954, tau txais kev ua pej xeem Swiss.

Ntau qhov kev ncig xyuas coj Anda European koob meej nyob rau hauv lub lig 50s; Xyoo 1955, cov neeg tuaj saib ntawm ntau lub nroog Asmeskas tau ntsib nws, xyoo 1963 nws tau ua thawj zaug hauv Nyij Pooj. Txhua theem ntawm kev ua yeeb yam tom qab kev ua tsov ua rog raug cuam tshuam los ntawm cov ntaub ntawv phonograph, uas tso cai rau ib tus los txiav txim nws qhov kev hloov pauv muaj tswv yim. Nyob rau hauv nws cov hluas, Anda nyiam mloog feem ntau nrog nws "phau ntawv" txuj ci, thiab mus txog rau thaum nruab nrab-50s, nws repertoire muaj ib tug txawv virtuoso bias. Ob peb ntawm nws cov phooj ywg tau ua Brahms 'kev hloov nyuaj tshaj plaws ntawm lub ntsiab lus ntawm Paganini lossis Liszt cov khoom zoo nkauj nrog cov bravura thiab kev ntseeg siab. Tab sis maj mam Mozart dhau los ua qhov chaw ntawm pianist lub tswv yim nyiam. Nws rov ua yeeb yam thiab sau tag nrho Mozart lub concertos (xws li 5 thaum ntxov), tau txais ntau yam khoom plig thoob ntiaj teb rau cov suab kaw.

Pib los ntawm nruab nrab-50s, ua raws li tus piv txwv ntawm nws tus cob qhia E. Fischer, nws feem ntau ua tus pianist-conductor, ua yeeb yam feem ntau Mozart concertos thiab ua tiav cov txiaj ntsig zoo nkauj hauv qhov no. Thaum kawg, rau ntau ntawm Mozart lub concertos, nws sau nws tus kheej cadenzas, combining stylistic organicity nrog virtuoso brilliance thiab kev txawj ntse.

Txhais Mozart, Anda ib txwm sim qhia rau cov neeg tuaj saib qhov ze tshaj plaws rau nws hauv kev ua haujlwm ntawm tus kws sau nkauj no - lub suab paj nruag, qhov tseeb thiab kev coj dawb huv ntawm piano zoo nkauj, kev tshav ntuj rov qab, kev cia siab zoo. Qhov kev lees paub zoo tshaj plaws ntawm nws qhov kev ua tiav hauv qhov no tsis yog qhov kev pom zoo ntawm cov neeg tshuaj xyuas, tab sis qhov tseeb tias Clara Haskil - tus kws tshaj lij thiab cov kws tshaj lij tshaj plaws - tau xaiv nws ua nws tus khub rau kev ua yeeb yam ntawm Mozart ob lub concerto. Tab sis nyob rau tib lub sijhawm, Anda txoj kev kos duab rau lub sijhawm ntev tsis muaj kev ntxhov siab ntawm kev ua neej nyob, qhov tob ntawm kev xav, tshwj xeeb tshaj yog nyob rau lub sijhawm muaj kev ntxhov siab thiab qhov kawg. Nws tsis yog yam tsis muaj laj thawj thuam rau kev ua yeeb yam txias, tsis ncaj ncees acceleration ntawm pace, cwj pwm ntawm cov lus, ntau prudence, tsim los nkaum qhov tsis muaj cov ntsiab lus tiag.

Txawm li cas los xij, Anda's Mozart kaw cia peb tham txog kev hloov pauv ntawm nws daim duab. Qhov tseeb discs ntawm All Mozart Concertos series (nrog lub orchestra ntawm Salzburg Mozarteum), ua tiav los ntawm tus kws kos duab ntawm qhov pib ntawm nws lub hnub nyoog 50 xyoo, yog cim los ntawm lub suab tsaus, lub suab loj, lub siab xav rau monumentality, philosophical tob, uas yog. hais txog los ntawm kev xaiv ntawm qhov nruab nrab ntau dua li ua ntej, temp. Qhov no tsis tau muab ib qho laj thawj tshwj xeeb kom pom cov cim ntawm cov kev hloov pauv hauv tus kws kos duab pianistic style, tab sis tsuas yog ua rau nws nco qab tias kev muaj tswv yim loj hlob inevitably tawm ntawm nws lub cim.

Yog li, Geza Anda tau txais lub koob npe nrov ua tus pianist nrog qhov muaj tswv yim nqaim - feem ntau yog "tus kws tshaj lij" hauv Mozart. Nws tus kheej, txawm li cas los xij, categorically sib cav txog qhov kev txiav txim no. "Lub ntsiab lus "tus kws tshaj lij" tsis muaj txiaj ntsig," Anda ib zaug hais rau tus neeg sau xov xwm rau Slovak magazine Good Life. - Kuv pib nrog Chopin thiab rau ntau tus kuv yog tus kws tshaj lij hauv Chopin. Tom qab ntawd kuv ua si Brahm thiab kuv tam sim ntawd dubbed "Bramsian". Yog li txhua daim ntawv lo yog ruam. "

Cov lus no muaj lawv tus kheej qhov tseeb. Tseeb tiag, Geza Anda yog ib tus kws kos duab loj, tus kws ua yeeb yam paub tab uas ib txwm, hauv ib qho repertoire, muaj qee yam hais rau pej xeem thiab paub yuav hais li cas. Nco qab tias nws yuav luag thawj zaug ua si tag nrho peb ntawm Bartók's piano concertos nyob rau yav tsaus ntuj. Nws muaj cov ntaub ntawv zoo heev ntawm cov concertos, nrog rau Rhapsody rau Piano thiab Orchestra (Op. 1), tau koom tes nrog tus neeg xyuas pib F. Fritchi. Nyob rau hauv xyoo tas los no, Anda nce mus rau Beethoven (uas nws tsis tau ua si ua ntej), mus rau Schubert, Schumann, Brahms, Liszt. Ntawm nws cov ntaub ntawv kaw yog ob qho tib si Brahms concertos (nrog Karajan), Grieg's concerto, Beethoven's Diabelli Waltz Variations, Fantasia hauv C loj, Kreisleriana, Schumann's Davidsbündler Dances.

Tab sis nws tseem muaj tseeb tias nws yog nyob rau hauv Mozart lub suab paj nruag uas qhov zoo tshaj plaws ntawm nws pianism - crystal ntshiab, polished, nquag - tau tshwm sim, tej zaum, nrog rau qhov zoo tshaj plaws ua tiav. Cia peb hais ntxiv, lawv yog ib hom qauv ntawm qhov txawv ntawm txhua tiam neeg ntawm Mozartian pianists.

Geza Anda lub hwj chim rau tiam no yog undeniable. Nws tau txiav txim siab tsis tsuas yog los ntawm nws qhov kev ua si, tab sis kuj los ntawm kev ua haujlwm pedagogical. Ua ib tus neeg koom nrog Salzburg festivals txij li xyoo 1951, nws kuj tau ua cov chav kawm nrog cov kws ntaus nkauj hluas hauv nroog Mozart; Xyoo 1960, tsis ntev ua ntej nws tuag, Edwin Fischer tau muab nws chav kawm hauv Lucerne, thiab tom qab ntawd Anda qhia kev txhais lus txhua lub caij ntuj sov hauv Zurich. Tus kws kos duab tau tsim nws cov ntsiab lus qhia hauv qab no: “Cov tub ntxhais kawm ua si, kuv mloog. Ntau tus pianists xav nrog lawv cov ntiv tes, tab sis tsis nco qab tias suab paj nruag thiab kev txhim kho yog ib qho. Lub piano, zoo li kev coj ua, yuav tsum qhib lub qab ntug tshiab. " Undoubtedly, kev nplua nuj kev paub thiab dav ntawm kev pom uas tuaj ntau xyoo tau tso cai rau tus kws kos duab qhib cov horizons hauv suab paj nruag rau nws cov tub ntxhais kawm. Peb ntxiv hais tias nyob rau hauv xyoo tas los no, Anda feem ntau ua raws li ib tug neeg xyuas pib. Kev tuag npaj txhij tsis tau tso cai rau nws cov txuj ci ntau yam nthuav dav. Nws tuag ob lub lis piam tom qab kev sib tw yeej kev sib tw hauv Bratislava, lub nroog uas nws tau ua nws thawj zaug nrog lub suab seev suab paj nruag ua los ntawm Ludovit Reiter ntau xyoo dhau los.

Grigoriev L., Platek Ya.

Sau ntawv cia Ncua